Κυριακή 6 Φεβρουαρίου 2011

Η Ελλαδίτσα μας...

Που αρνείται να εξετάσει οτιδήποτε έξω από τα καθιερωμένα της,

Που αδυνατεί να συντονίσει τις υπηρεσίες της,

Που απαξιώνει τις ανεξάρτητες αρχές της,

Που αδιαφορεί παραδειγματικά για τις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες,

Που αντί να μελετά καινοτόμα προγράμματα σταθμίζοντας σχέση κόστους- οφέλους βάζει τις υποθέσεις της μίζερα στο ΑΡΧΕΙΟ…

Να τη χαιρόμαστε!



Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2009

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη - Αναπηρικά Αυτοκίνητα - Απασχόληση ΑΜΕΑ


ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Μαρία Σφακιωτάκη


ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

Η παρακάτω εργασία παρουσιάστηκε στα πλαίσια του 11ου Συνεδρίου Management Υπηρεσιών Υγείας & Κοινωνικής Φροντίδας, που πραγματοποιήθηκε από τις 22-25 Οκτωβρίου 2009, στη Γεωργιούπολη Χανίων. Στόχος της παρουσίασης, ήταν η ενημέρωση αναφορικά με τα σύγχρονα, τεχνολογικά προηγμένα αναπηρικά αυτοκίνητα και το ρόλο που μπορούν να παίξουν, στην επαγγελματική ένταξη των ατόμων με κινητικά προβλήματα, στη χώρα μας. Η εργασία αυτή, έχει σκοπό να κινητοποιήσει τη νέα κυβέρνηση ώστε να μελετήσει το ζήτημα της κάλυψης του κόστους αγοράς αναπηρικών αυτοκινήτων, σε μια πιο ορθή και σύγχρονη βάση και να προχωρήσει σε αναγκαίες μεταρρυθμίσεις του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για την αγορά αναπηρικού αυτοκινήτου, ούτως ώστε περισσότεροι Έλληνες με σοβαρές αναπηρίες να μπορούν να τα αποκτήσουν και κατά συνέπεια να μπορέσουν να εργαστούν και να ζήσουν τη ζωή τους με τρόπο αξιοπρεπή και αυτόνομο.


ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ & ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ:

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ο.Α.Ε.Δ. που κοινοποίησε σε σχετική έκθεση προς τη Βουλή των Ελλήνων, η Διακομματική Επιτροπή «για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που απασχολούν τα άτομα με αναπηρία», το 2007- το ποσοστό αποκλεισμού των αναπήρων πολιτών από την αγορά εργασίας στην Ελλάδα, ανέρχεται στο 80% ενώ στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 15, κυμαίνεται, κατά μέσο όρο στο 50%.

Με βάση την παραπάνω έκθεση, ως κύριες αιτίες που οδηγούν σε αποκλεισμό των ατόμων με αναπηρία από την αγορά εργασίας, αναφέρονται:
Η κοινωνική προκατάληψη,
η έλλειψη ολοκληρωμένου κεντρικού σχεδιασμού από πλευράς Πολιτείας,
η έλλειψη υποστηρικτικών δομών,
η διοικητική γραφειοκρατία και
η έλλειψη υποδομών πρόσβασης των αναπήρων πολιτών σε κτίρια και μέσα μαζικής μεταφοράς.


ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ & ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ:

Οι πολίτες με κινητικές αναπηρίες στην Ελλάδα, συναντούν σοβαρά προβλήματα όταν πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς καθώς αυτά δεν είναι προσβάσιμα για εκείνους. Με εξαίρεση τις σύγχρονες εγκαταστάσεις του μετρό και του τραμ στην Αθήνα -που αποτελούν κατασκευές των τελευταίων ετών -όλα τα υπόλοιπα μέσα μαζικών μεταφορών, απαγορεύουν την είσοδο επιβατών με βαριά κινητικά προβλήματα, υποβαθμίζοντας έτσι σημαντικά την ποιότητα ζωή τους και μηδενίζοντας την πιθανότητα να εργαστούν, εάν το αποφασίσουν. Σε επίπεδο επαρχίας, τα προβλήματα είναι ακόμα πιο έντονα συγκριτικά με τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα.

Ενδεικτικά, στο νομό Ηρακλείου όπου διαμένω, με έγγραφο της Διεύθυνσης Μεταφορών και Επικοινωνιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ηρακλείου, πιστοποιείται ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κανένα λεωφορείο στο αστικό Κ.Τ.Ε.Λ. ή στο υπεραστικό Κ.Τ.Ε.Λ. Ηρακλείου -Λασιθίου, που να πληροί τις προδιαγραφές για τη μεταφορά ατόμων με κινητικά προβλήματα (ΑΜΕΑ). Με αντίστοιχο έγγραφο του Νομαρχιακού Σωματείου Ατόμων με Αναπηρίες Νομού Ηρακλείου, αναφέρεται ότι το μοναδικό εν λειτουργία σε όλη την Κρήτη, ειδικά διασκευασμένο ταξί για την εξυπηρέτηση ατόμων με βαριά κινητικά προβλήματα (του οποίου και διαθέτει τα αποκλειστικά δικαιώματα διαχείρισης), αδυνατεί να καλύψει τις επιβατικές ανάγκες όλου του νομού.

Διασαφηνίζεται ότι το σωματείο κατά προτεραιότητα εξυπηρετεί τις ανάγκες μετακίνησης των μαθητών με κινητικά προβλήματα από και προς το σχολείο τους και ότι οι υπόλοιποι ενδιαφερόμενοι εξυπηρετούνται μετά από ραντεβού, στο υπόλοιπο της βάρδιας (ωράρια λειτουργίας: Δευτέρα –Παρασκευή από 7:00- 15:00 ). Συνεπώς, η κάλυψη του ενδιαφερόμενου κοινού είναι εξαιρετικά περιορισμένη, με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τα άτομα με αναπηρία που θέλουν να εξυπηρετηθούν περιστασιακά, πολύ δε περισσότερο σε καθημερινή βάση, προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν με συνέπεια στις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις.


ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ & ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ:

Ένα μεγάλο κομμάτι του γενικού πληθυσμού δεν γνωρίζει ότι τα άτομα με κινητικές αναπηρίες είναι ικανά να οδηγήσουν αυτοκίνητα όπως και οι αρτιμελείς πολίτες, εφόσον τα συμβατικά αυτοκίνητα που απευθύνονται στο ευρύ καταναλωτικό κοινό, υποστούν μια σειρά από τροποποιήσεις, ικανές να προσαρμόσουν με ασφάλεια και άνεση, την εμπειρία της οδήγησης, στις κινητικές ικανότητες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αναπηρίας του εκάστοτε ενδιαφερόμενου οδηγού.

Οι εξελιγμένες τεχνολογίες που υπάρχουν σήμερα στη διάθεση των οδηγών με αναπηρία διεθνώς, προσφέρουν μια τεράστια γκάμα από επιλογές και λύσεις, ικανές να καλύψουν τις ανάγκες ακόμα και πολύ εκτεταμένων τύπων αναπηρίας, όπως η παραπληγία και η τετραπληγία. Οι συγκεκριμένες τεχνολογίες λύνουν προβλήματα που σχετίζονται με διάφορα στάδια της διαδικασίας όπως π.χ. η επιβίβαση των ατόμων με αναπηρία στο όχημα, η μεταφορά του αναπηρικού αμαξιδίου ή άλλων αναπηρικών βοηθημάτων σε αυτό, η οδήγηση και είναι δυνατό να παρέχουν αυτονομία έως και 100 % στον χρήστη του αυτοκινήτου.

Ο μόνος ανασταλτικός παράγοντας στην απόκτηση ενός τέτοιου αυτοκινήτου από έναν ενδιαφερόμενο αγοραστή είναι το αυξημένο κόστος των διασκευών που αυτό φέρει και το οποίο σε περιπτώσεις σοβαρών μορφών αναπηρίας που ζητείται πλήρης αυτονομία, μπορεί να ξεπερνά ακόμα και τα 80.000 ευρώ, ποσό απλησίαστο για τις οικονομικές δυνατότητες οποιουδήποτε μέσου πολίτη, πολύ δε περισσότερο ενός πολίτη με αναπηρία. Για το λόγο αυτό καλείται να παρέμβει και να στηρίξει στον τομέα αυτό η Πολιτεία, μέσα από πολιτικές κοινωνικής πρόνοιας.


ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ:

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ:

Στη Μεγάλη Βρετανία το πρόβλημα της κάλυψης του κόστους των αναπηρικών αυτοκινήτων, έχει αντιμετωπιστεί μέσα από τη σύσταση και λειτουργία μιας ανεξάρτητης -και στενά συνεργαζόμενης με τις εκάστοτε κυβερνήσεις -αρχής, που ονομάζεται MOTABILITY. Η αρχή αυτή έχει επιμεληθεί ένα ειδικό πρόγραμμα διάθεσης αναπηρικών αυτοκινήτων στους δικαιούχους, μέσω μιας πολύ καλά μελετημένης διαδικασίας leasing. Τα αυτοκίνητα που παρέχονται με τον τρόπο αυτό στους δικαιούχους ενδέχεται να είναι συμβατικά ή διασκευασμένα και ο δικαιούχος μπορεί να επιλέξει αν θα τα χρησιμοποιήσει ως οδηγός ή συνοδηγός, ανάλογα με τις προσωπικές του ανάγκες και τον δικό του τρόπο ζωής. Στη Μεγάλη Βρετανία, το να εργάζεται ο δικαιούχος δεν αποτελεί προϋπόθεση για τη συμμετοχή του σε αυτό το πρόγραμμα.

Μοναδική προϋπόθεση για τη συμμετοχή ενός πολίτη με αναπηρία στο πρόγραμμα του MOTABILITY, είναι να λαμβάνει από το κράτος ένα από τα δυο παρακάτω ειδικά επιδόματα αναπηρίας, το “Higher Rate Mobility Component of the Disability Living Allowance” (- HRMC of DLA : για ανάπηρους ειρήνης) ή το “War Pensioners’ Mobility Supplement” (- WPMS : για ανάπηρους πολέμου) που έχουν θεσπιστεί από το κράτος για την κάλυψη του αυξημένου κόστους μετακίνησης κάτω από συνθήκες αναπηρίας. Πληροφοριακά, το κάθε ένα από αυτά τα δυο επιδόματα βρίσκεται σε απόλυτη θεσμική αντιστοίχηση με το «Επίδομα Κίνησης» που λαμβάνουν οι Έλληνες με παραπληγία και τετραπληγία, από τις Διευθύνσεις Πρόνοιας της χώρας μας. Η λήψη των συγκεκριμένων επιδομάτων από τον αιτούντα, αποτελεί επαρκές πειστήριο για την ύπαρξη και το βαθμό της αναπηρία του και αυτός δεν υποβάλλεται σε περαιτέρώ σχετική διερεύνηση ή ιατρικές εξετάσεις.

Ο δικαιούχος που συμμετέχει στο πρόγραμμα αυτό, έχει το δικαίωμα να ανταλλάξει το «εκεί επίδομα κίνησης» (HRMC of DLA ή WPMS) με ένα συμβόλαιο περιορισμένου χρόνου 3-5 ετών, το οποίο παρέχει στον ίδιο, δωρεάν αναπηρικό αυτοκίνητο, προσαρμοσμένο στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αναπηρίας του και μαζί με αυτό, δωρεάν ασφάλιση του αυτοκινήτου, δωρεάν σέρβις, ελαστικά και επισκευή σε περίπτωση βλάβης για όσον καιρό ισχύει η σύμβαση. Μετά τη λήξη της σύμβασης, ο δικαιούχος είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει το αυτοκίνητο στο φορέα, του οποίου περιουσιακό στοιχείο αποτελεί εξαρχής. Στη συνέχεια, ο δικαιούχος μπορεί να ανανεώσει τη σύμβαση, λαμβάνοντας ένα νέο όχημα με τους ίδιους όρους ή αν προτιμά, μπορεί να ξεκινήσει και πάλι να εισπράττει το «επίδομα κίνησης» που δικαιούται με βάσει το νόμο.

Με λίγα λόγια, ο δικαιούχος ενοικιάζει από το κράτος το αυτοκίνητο που χρειάζεται και κάθε μήνα πληρώνει σαν ενοίκιο στον φορέα υλοποίησης του προγράμματος, ένα συμβολικό ποσό που ισούται με το εκεί «επίδομα κίνησης». Τα δε αυτοκίνητα που επιστρέφουν μετά τη λήξη της σύμβασης στο φορέα, διοχετεύονται και πάλι στην αγορά ως μεταχειρισμένα 3– 5ετίας, με ή χωρίς τον αναπηρικό εξοπλισμό, τακτική που αποδίδει στο φορέα μέρος των χρημάτων που δαπανήθηκαν αρχικά για την απόκτησή τους. Σε αυτήν την περίπτωση, ο φορέας απαλλάσσεται πλέον από οποιαδήποτε ευθύνη συντήρησης ή επισκευής του αυτοκινήτου, καθώς γίνεται μεταβίβαση του τίτλου ιδιοκτησίας του οχήματος, από το φορέα MOTABILITY, σε ιδιώτες.

ΔΙΟΙΚΗΣΗ:

Από άποψη διοικητικής διάρθρωσης του παραπάνω συστήματος, ο ανεξάρτητος φορέας MOTABILITY, τυπικά υπάγεται απευθείας στη Βασίλισσα και αποτελεί το ανώτατο διοικητικό συμβούλιο που έχει τη γενική εποπτεία του προγράμματος. Είναι υπεύθυνος για την ομαλή λειτουργία του βασικού οργάνου υλοποίησης του προγράμματος, που καλείται: MOTABILITY Scheme. Η οικονομική διαχείριση του προγράμματος έχει ανατεθεί σε τρίτο παράγοντα που διαθέτει τα απαραίτητα προσόντα, με ειδική σύμβαση περιορισμένου χρόνου που κατά καιρούς ανανεώνεται. Ο παράγοντας αυτός λέγεται MOTABILITY Operations, πρόκειται για μια εταιρία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και έχει δημιουργηθεί ειδικά γι αυτόν το σκοπό, με σύμπραξη των 5 μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας. Η MOTABILITY Operations θα πρέπει να βρίσκεται σε τελική συμφωνία με την ανώτατη διοικητική αρχή, MOTABILITY για οποιαδήποτε αλλαγή πολιτικών, αναφορικά με το πρόγραμμα.

ΠΟΡΟΙ:

Οι πόροι για την υλοποίηση του προγράμματος προέρχονται από 3 κύριες οικονομικές πηγές. Τον κρατικό προϋπολογισμό, τις 5 μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας και διάφορες άλλες περιστασιακές εισφορές ιδιωτικών κεφαλαίων (χορηγίες) και εκδηλώσεις φιλανθρωπικού χαρακτήρα. Οι 5 μεγάλες τράπεζες που συμμετέχουν με κεφάλαια στο πρόγραμμα αυτό, είναι οι Barclays, HBOS, Lioyds TBS, HSBC και Royal Bank of Scotland και είναι οι ίδιες που έχουν συστήσει τη μη κερδοσκοπική εταιρία, MOTABILITY Operations που διαχειρίζεται τα οικονομικά του προγράμματος. Επίσης από την πλευρά του κράτους έχει συσταθεί ένα ειδικό ταμείο, που ονομάζεται Government’s Specialized Vehicles Fund, το οποίο συμβάλλει στην κάλυψη του υπερβολικού κόστους, των βαριά εξοπλισμένων αυτοκινήτων για την εξυπηρέτηση δικαιούχων με πολύ σοβαρές αναπηρίες.

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ:

Το βρετανικό μοντέλο είναι ένα επιτυχημένο μοντέλο και η επιτυχία του συνίσταται στο ότι ικανοποιεί όλους όσους συμμετέχουν σε αυτό:

1. Τους πολίτες με αναπηρία γιατί :
a.πλέον μπορούν να αποκτούν τα πολύτιμα για εκείνους διασκευασμένα οχήματα χωρίς να επωμίζονται το τεράστιο κόστος
b. απαλλάσσονται από το άγχος της συντήρησης ή της επισκευής σε περίπτωση βλάβης.

2. Το φορέα MOTABILITY γιατί μέσω της ρύθμισης τύπου leasing, έχει τη δυνατότητα μετά την λήξη της σύμβασης να εκμεταλλευτεί τα αυτοκίνητα, κερδίζοντας μέρος της αξίας τους πίσω.

3. Το κράτος γιατί:
a.δεν επωμίζεται το σύνολο του κόστους του προγράμματος,
b. εντάσσει στο κοινωνικό σύνολο τα άτομα με αναπηρία,
c.δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και
d. ενισχύεται ο μηχανισμός ανακύκλωσης του χρήματος σε επίπεδο οικονομίας.

4. Τις τράπεζες γιατί:
a.απολαμβάνουν ευνοϊκότερες κρατικές ρυθμίσεις και φοροαπαλλαγές
b. παίζουν κεντρικό ρόλο στη διαχείριση των οικονομικών του προγράμματος (στο οποίο έχουν επενδύσει με μεγάλα ποσά).

Έτσι με βάσει δεδομένα από την επίσημη ιστοσελίδα του φορέα MOTABILITY Operations, σήμερα τα περιουσιακά στοιχεία του φορέα MOTABILITY ανέρχονται στα 2.5 δισεκατομμύρια λίρες και ο ετήσιος τζίρος του προγράμματος, υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 990 εκατομμύρια λίρες, από την πώληση κατά μέσο όρο 150.000 μεταχειρισμένων αυτοκινήτων/ χρόνο.


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΑΠΗΡΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ:

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ:

Αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα, οι νομοθετικές διατάξεις που αφορούν στην αγορά αναπηρικών αυτοκινήτων, περιορίζονται στην απαλλαγή των δικαιούχων από τα τέλη ταξινόμησης και κυκλοφορίας. Οι συγκεκριμένες διατάξεις δεν επαρκούν για να υποστηρίξουν την κυκλοφορία σύγχρονων, τεχνολογικά προηγμένων αναπηρικών αυτοκινήτων στην ελληνική αγορά, με αποτέλεσμα οι πολίτες με βαριές κινητικές αναπηρίες να μην οδηγούν στη χώρα μας, την ίδια ώρα που αποκλείονται και από τις δημόσιες συγκοινωνίες.

ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ:

Ο κύριος λόγος που δεν αγοράζονται τα σύγχρονα αναπηρικά αυτοκίνητα από τους Έλληνες με εκτεταμένες αναπηρίες, είναι οικονομικός. Το αυξημένο κόστος των συγκεκριμένων οχημάτων δεν απορρέει από τον κυβισμό τους, αλλά από τις εξελιγμένες τεχνολογίες που αυτά φέρουν, προκειμένου να καλύψουν τις κινητικές ιδιαιτερότητες των οδηγών με αναπηρία. Επομένως, οι παραπάνω διατάξεις δεν ελαττώνουν το συνολικό κόστος του αυτοκινήτου σημαντικά, ούτως ώστε η τιμή του να έρχεται πιο κοντά στις δυνατότητες του μέσου ενδιαφερόμενου αγοραστή.

Ακόμη, η πιθανότητα εκσυγχρονισμού των διαθέσιμων τεχνολογιών στην Ελλάδα αναφορικά με τα αναπηρικά αυτοκίνητα, περιορίζεται πάρα πολύ, λόγω των κενών που υπάρχουν σήμερα στην ισχύουσα ελληνική νομοθεσία. Οι σύγχρονες τεχνολογίες αν και εκ των πραγμάτων είναι νόμιμες στη χώρα μας, με βάσει τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες, την ίδια ώρα δεν προβλέπονται από την ελληνική νομοθεσία, με αποτέλεσμα δευτερογενώς να δημιουργούνται προβλήματα, σχετικά με την έκδοση ειδικού διπλώματος και άδειας οδήγησης για τέτοια αυτοκίνητα από ελληνικές υπηρεσίες ή να μην παρέχεται πλήρης ενημέρωση, συμβουλευτική ή αξιολόγηση στους ενδιαφερόμενους για τέτοια θέματα, από τα αρμόδια ελληνικά κέντρα αξιολόγησης αναπήρων οδηγών.

Μια τρίτη συνιστώσα που συμβάλει στη διατήρηση του προβλήματος, αφορά σε πρακτικές παραμέτρους όπως είναι η έλλειψη τεχνογνωσίας στην Ελλάδα για τη διασκευή σύγχρονων, τεχνολογικά προηγμένων, αναπηρικών αυτοκινήτων και η έλλειψη εμπειρίας των Ελλήνων, ειδικών δασκάλων οδήγησης, πάνω στα νέα συστήματα οδήγησης. Οι ελληνικές εταιρίες σήμερα, εμμένουν σε ένα πολύ στενό εύρος διασκευών, καθαρά για οικονομικούς λόγους. Αν η Πολιτεία αναλάμβανε το κόστος της αγοράς αναπηρικού αυτοκινήτου, περισσότεροι άνθρωποι θα εξέφραζαν ενδιαφέρον για τα νέου τύπου οχήματα, οπότε κατά συνέπεια, η ζήτηση θα διαμόρφωνε ένα νέο τοπίο σε αυτούς τους δυο τομείς.


ΣΥΖΗΤΗΣΗ – ΣΧΟΛΙΑ:

Το θέμα της ένταξης των πολιτών με αναπηρία στην αγορά εργασίας, πέρα από την αμιγώς κοινωνική του διάσταση, έχει και άλλες πολύ σημαντικές πολιτικές και οικονομικές παραμέτρους για τη χώρα, τις οποίες το κράτος οφείλει να λαμβάνει υπόψη, παράγοντας πολιτικές ικανές να υποστηρίξουν την απασχόληση, ξεφεύγοντας από την μέχρι σήμερα, στεγνή επιδοματική λογική.

Κατ’ αρχάς ένας κοινωνικά ενταγμένος πολίτης είναι καλύτερος καταναλωτής σε σχέση με έναν πολίτη που ζει στο περιθώριο και αυτό είναι σπουδαίο, καθώς με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται ο μηχανισμός ανακύκλωσης του χρήματος, σε επίπεδο οικονομίας. Επιπλέον, οι πολίτες με αναπηρία (που αποτελούν το 10% του γενικού πληθυσμού), πέρα από τις βασικές καταναλωτικές τους ανάγκες, έχουν και κάποιες επιπλέον καταναλωτικές ανάγκες, που απορρέουν από αυτή κάθε αυτή τη συνθήκη της αναπηρίας τους.

Έτσι τα άτομα με σοβαρές αναπηρίες, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της καθημερινότητάς τους, συχνά προσλαμβάνουν αρτιμελή άτομα, τα οποία εργάζονται για την ικανοποίηση των ατομικών και οικιακών τους αναγκών. Επίσης, προκειμένου να αυξήσουν την αυτονομία τους, τα άτομα με αναπηρία, συχνά δαπανούν χρήματα για προσωπικά αναπηρικά βοηθήματα, τεχνολογίες, και οικιακούς αυτοματισμούς, που ενώ για τα αρτιμελή άτομα δεν έχουν αξία ή αποτελούν είδη πολυτελείας, για εκείνους έχουν μια εντελώς διαφορετική σημασία.

Τα χρήματα για όλες αυτές τις δαπάνες ελάχιστα καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία στη χώρα μας, οπότε τα απαιτούμενα χρήματα για τέτοιες αγορές, θα πρέπει να εξασφαλιστούν με κάποιον άλλο τρόπο. Στη συχνότερη των περιπτώσεων, στην Ελλάδα, το πρόσθετο κόστος της αναπηρίας, το επωμίζεται η οικογένεια του αναπήρου -εφόσον έχει την οικονομική δυνατότητα. Εάν όμως οι πολίτες με αναπηρία είχαν τη δυνατότητα να εργαστούν, θα μπορούσαν μόνοι τους να φροντίσουν τις ανάγκες τους, απαλλάσσοντας από αυτό το οικονομικό φορτίο, τις οικογένειές τους.

Επίσης, καθώς τα αρτιμελή άτομα που αναλαμβάνουν έμμισθα τη φροντίδα των ατόμων με αναπηρία, είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία, οικονομικοί μετανάστες, το κράτος οφείλει να σκεφτεί ότι υποστηρίζοντας την απασχόληση των αναπήρων πολιτών, μέσα από τέτοιου είδους πολιτικές πρόνοιας, παράλληλα υποστηρίζει και την κοινωνική και πολιτισμική ένταξη των μεταναστών, με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την καλύτερη συνοχή της κοινωνίας, τη δια-πολιτισμική εξοικείωση των κατοίκων της χώρας μας και την εμπέδωση ενός ευρύτερου αισθήματος κοινωνικής ασφάλειας, πέρα από ρατσιστικά στερεότυπα και εθνικιστικές προκαταλήψεις.

Ένα πρόγραμμα για την απόκτηση αναπηρικών αυτοκινήτων σύμφωνα με το βρετανικό μοντέλο, μπορεί να βρει εφαρμογή και στη χώρα μας. Η Ελλάδα μπορεί να μην διαθέτει το οικονομικό υπόβαθρο της Μεγάλης Βρετανίας, παρ’ όλ’ αυτά και στη χώρα μας, θα μπορούσαν να παίξουν ένα καταλυτικό ρόλο στην υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος, οι τράπεζες που καταγράφουν τη μεγαλύτερη κερδοφορία. Ακόμα μπορούν να αξιοποιηθούν κονδύλια από την Ε.Ε. που στοχεύουν στην ενίσχυση πολιτικών για την κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία, ενώ επίσης καθοριστική θα μπορούσε να είναι η συμβολή της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Εκκλησίας της Κρήτης, γι αυτό το σκοπό. Τέλος θα μπορούσαν να συμβάλουν σε οικονομικό επίπεδο ισχυρά κοινωφελή ιδρύματα της χώρας μας, όπως το ίδρυμα «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης», «Νιάρχου», «Βαρδινογιάννη», «Λάτση» κ.τ.λ.

Κλείνοντας, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι το άρθρο αυτό σε καμία περίπτωση δεν προωθεί την ιδέα της διάδοση των Ι.Χ. ειδικά διασκευασμένων αναπηρικών αυτοκινήτων εις βάρος του εκσυγχρονισμού των μέσων μαζικής μεταφοράς, έτσι ώστε αυτά να καταστούν πλήρως προσπελάσιμα για τα άτομα με αναπηρία. Απεναντίας, ζητούμενο είναι η παράλληλη και συμπληρωματική ανάπτυξη στους δύο αυτούς άξονες, ούτως ώστε όλοι οι πολίτες να έχουν τις ίδιες δυνατότητες αξιοΈντοναποίησης των διαθέσιμων μέσων μετακίνησης, ανεξαρτήτως αναπηρίας ή αρτιμέλειας.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ:

Η αναπηρία κακώς από πολλούς ταυτίζεται με την ανικανότητα. Σε ανικανότητα μετατρέπεται όταν δεν γίνεται σεβαστή ως διαφορετικότητα και όταν δεν παρέχονται από το κράτος τα απαραίτητα μέσα, για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες. Το Σύνταγμα των Ελλήνων συμπεριλαμβάνει άρθρα για την προστασία της αναπηρίας από το κράτος και διακηρύσσει ότι όλοι οι πολίτες της χώρας, έχουν ίσα δικαιώματα στην εργασία. Είναι καιρός λοιπόν να δημιουργηθούν νομοθετικά πλαίσια και κατάλληλες δομές πρόνοιας, ώστε να μετατραπεί η γενική ιδέα της απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία, σε απτή πραγματικότητα. Προς αυτήν την κατεύθυνση μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά τα αναπηρικά αυτοκίνητα.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

Έκθεση προς τη Βουλή των Ελλήνων, της Διακομματικής Επιτροπής «για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που απασχολούν τα άτομα με αναπηρία», 2007 – Θέμα: Επαγγελματική αποκατάσταση – απασχόληση, Εισηγητές: Αικατερίνη Περλεπέ – Σηφουνάκη και Αθανάσιος Λεβέντης
http://www.directgov.uk/
http://www.patient.co.uk/pdf/pilsL337.pdf
http://www.motability.co.uk/
http://www.motabilityoperations.co.uk/

Τετάρτη 6 Μαΐου 2009

Ιατρός με Αναπηρία διεκδικεί μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα για τα ΑΝΑΠΗΡΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ
















Ονομάζομαι Μαρία Σφακιωτάκη, σπουδάζω ιατρική στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πάσχω από Νωτιαία Μυϊκή Ατροφία. Ως απόρροια της νόσου αυτής, η κινητικότητά μου είναι σημαντικά ελαττωμένη και η αναπηρία μου ισοδυναμεί με τετραπληγία.

Με το άρθρο αυτό, στόχος μου είναι να ενημερώσω την κοινότητα των Ελλήνων με αναπηρία, αναφορικά με την προσπάθεια που έχω ξεκινήσει, διεκδικώντας από το κράτος τη διεύρυνση των ανεπαρκών διατάξεων που ισχύουν μέχρι και σήμερα, για τα αναπηρικά αυτοκίνητα, στη χώρα μας.

Συγκεκριμένα, με αφορμή την ολοκλήρωση των σπουδών μου στο προσεχές μέλλον και υπερασπιζόμενη το δικαίωμά μου για μετέπειτα ισότιμη ένταξη στην αγορά εργασίας, διεκδικώ από το κράτος τις παρακάτω μεταρρυθμίσεις δεδομένου ότι οι νέες συνθήκες εργασίας συνδέονται με αυξημένες ανάγκες μετακίνησης που δεν είναι δυνατό να καλυφθούν από τις τοπικές συγκοινωνίες της Κρήτης - όπου και διαμένω - καθώς αυτές είναι εντελώς απροσπέλαστες για πολίτες που μεταχειρίζονται αναπηρικά αμαξίδια. Τα κύρια αιτήματα αφορούν στους εξής 3 άξονες:


1. Έγκριση τύπου οχήματος προηγμένης τεχνολογίας, κατάλληλου για οδηγούς με τετραπληγία

Πρόκειται για όχημα που έχω οδηγήσει σε κέντρο αξιολόγησης αναπήρων οδηγών στη Μεγάλη Βρετανία (MAVIS: υπηρεσία αντίστοιχη του ΗΝΙΟΧΟΥ) και έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

· Όχημα τύπου mini van
· Ο οδηγός εισέρχεται στο όχημα μαζί με το αναπηρικό του αμαξίδιο
· Αυτόματη διάνοιξη πύλης εισόδου με τηλεχειριστήριο
· Αυτόματη ανάκληση ράμπας διέλευσης με τηλεχειριστήριο
· Αυτόματο σύστημα ακινητοποίησης αναπηρικού αμαξιδίου εντός του οχήματος
· Εναλλακτικά συστήματα οδήγησης μέσω joystick και εύχρηστων, επικουρικών ηλεκτρονικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας


2. Κάλυψη του πρόσθετου κόστους των ειδικών διασκευών και των εναλλακτικών συστημάτων οδήγησης για πολίτες με αναπηρία 80% και άνω

Το συνολικό κόστος ενός τέτοιου οχήματος ανέρχεται στα 100.000 ευρώ. Στη Μεγάλη Βρετανία οχήματα της κατηγορίας αυτής διατίθενται στους δικαιούχους μέσω ειδικά θεσπισμένου φορέα, εταιρικής ευθύνης (MOTABILITY Scheme: http://www.motability.co.uk/). Με βάση το βρετανικό μοντέλο, ο δικαιούχος ανταλλάζει το εκεί «επίδομα κίνησης» (Higher Rate Mobility Component of D.L.A. : www.patient.co.uk/pdf/pilsL337.pdf) με ειδικό συμβόλαιο περιορισμένου χρόνου (3 ετών) που του δίνει το δικαίωμα να αποκτήσει μέσω leasing και για όσο διαρκεί η σύμβαση, το αυτοκίνητο που αντιστοιχεί στο δικό του τύπο αναπηρίας.

Αφού λήξει η σύμβαση, το όχημα περνά στην διακριτική ευχέρεια του φορέα, ο οποίος μπορεί να το εκμεταλλευτεί πουλώντας το ως μεταχειρισμένο σε ιδιώτες, με ή χωρίς τον ειδικό εξοπλισμό, λαμβάνοντας μέρος της αξίας του πίσω. Ο δε δικαιούχος μπορεί να ανανεώσει τη σύμβαση λαμβάνοντας ένα νέο όχημα ή αν δεν ενδιαφέρεται για κάτι τέτοιο, μπορεί να αρχίσει ξανά να εισπράττει το «επίδομα κίνησης» που δικαιούται, βάσει του νόμου. Η λογική της αντικατάστασης ανά τριετία απορρέει από το γεγονός ότι μετά την περίοδο αυτή, το κόστος συντήρησης ενός τέτοιου οχήματος - που αποτελεί ευθύνη του φορέα - υπερβαίνει το κόστος αντικατάστασής του ενώ παράλληλα, τη δεδομένη στιγμή η γενική κατάσταση του οχήματος είναι ικανοποιητική για να προσελκύσει αγοραστές με το μέγιστο δυνατό κέρδος για το φορέα (του οποίου και περιουσιακό στοιχείο αποτελεί εξ’ αρχής).


3. Μέριμνα για επιμέρους σχετικά ζητήματα:

Τα ζητήματα αυτά αφορούν στα εξής πεδία
a) Καθορισμός πλαισίου για την έκδοση άδειας και διπλώματος οδήγησης
- κατ’ αντιστοιχία με τα ευρωπαϊκά πρότυπα
b) Οδική ασφάλιση οχήματος:
– προσαρμογή ισχύοντος πλαισίου ασφαλιστικών εταιρειών ώστε να συμπεριλαμβάνει και αυτά τα οχήματα
c) Τεχνική υποστήριξη μετά την πώληση:
– επιχειρηματική δραστηριοποίηση ξένων εταιρειών διασκευής αναπηρικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα ή μεταφορά τεχνογνωσίας σε εγχώριες επιχειρήσεις που ήδη δραστηριοποιούνται στο χώρο του αναπηρικού αυτοκινήτου στην Ελλάδα
d) Κρατική πρόνοια σε περίπτωση βλάβης:
– κάλυψη του κόστους των ανταλλακτικών και εργασιών επιδιόρθωσης
e) Μετεκπαίδευση των Ελλήνων δασκάλων οδήγησης για ΑμεΑ
- εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες

Όλες αυτές οι παράμετροι, στη Μεγάλη Βρετανία έχουν διευθετηθεί μέσω του ειδικά θεσπισμένου φορέα MOTABILITY - για τον οποίο έχει ήδη γίνει λόγος - σε συνεργασία με το επίσημο κράτος. Έτσι το ίδιο πρόβλημα της αυτόνομης μετακίνησης των πολιτών με σοβαρές κινητικές αναπηρίες, προσεγγίστηκε με τρόπο σφαιρικό και συντονισμένο, παρέχοντας τους, μια ολοκληρωμένη λύση χωρίς γραφειοκρατία, επιπλέον άγχη και αγωνίες για αυτούς.

Για την υπόθεση αυτή μέχρι σήμερα έχω απασχολήσει εγγράφως τα αρμόδια υπουργεία και το ιδιαίτερο γραφείο του πρωθυπουργού. Η προσέγγισή μου είναι σε βάση ορθολογική και μέσα στο πνεύμα της λήψης μέτρων για την προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ενόψει της ευρύτερης οικονομικής κρίσης.

Η επαγγελματική ένταξη των πολιτών με αναπηρία αποτελεί το πρώτο βήμα για την οικονομική τους ανεξαρτησία και επομένως την ουσιαστική τους αυτονόμηση. Ακόμα μια τέτοια πολιτική ρύθμιση ευνοεί και άλλες κοινωνικές ομάδες αφού οδηγεί στη δημιουργία επιπλέον θέσεων εργασίας για αρτιμελείς πολίτες, καθώς οι άνθρωποι με τόσο σοβαρές αναπηρίες, κατά κανόνα χρειάζονται καθημερινά βοήθεια για τη διεκπεραίωση διαφόρων δραστηριοτήτων, με αποτέλεσμα να απασχολούν αρτιμελή άτομα επί πληρωμή - εφόσον έχουν εξασφαλιστεί τα απαραίτητα χρήματα για αυτό το σκοπό. Τα εξω-ιδρυματικά επιδόματα αναπηρίας σπανίως επαρκούν για κάτι τέτοιο, οπότε τα χρήματα θα πρέπει να διασφαλιστούν μέσω της εργασίας όταν αυτό είναι δυνατό.

Οι επιστολές μου συνοδεύονται από επίσημα σχετικά έγγραφα, αξιόπιστο πληροφοριακό υλικό και παραδείγματα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στη φάση αυτή δείχνει να υπάρχει κάποια κινητικότητα γύρω από την υπόθεση και μια πρώτη επικοινωνία μεταξύ των υπουργείων. Έχω τη διάθεση να δείξω καλή πίστη σε αυτές τις ενδείξεις παρ’ όλ’ αυτά όμως, αντιλαμβάνομαι ότι είναι πολύ εύκολο, διακριτικά να παρακαμφθεί ένα τέτοιο ζήτημα μεταξύ πολλών άλλων, ειδικά εάν αυτό αποτελεί διεκδίκηση ενός μεμονωμένου πολίτη.







Για το λόγο αυτό και επειδή γνωρίζω ότι υπάρχουν αρκετοί νέοι άνθρωποι με αναπηρία στην Ελλάδα που έχουν την ίδια αγωνία και την ίδια λαχτάρα με εμένα να δημιουργήσουν κάτι στη ζωή τους και να ζήσουν όσο γίνεται πιο ανεξάρτητοι - ενώ την ίδια στιγμή, καθημερινά αντιμετωπίζουν τα ίδια αδιέξοδα στον τομέα των μετακινήσεων, που εν τέλει κυριολεκτικά τους ακινητοποιούν και τους αποθαρρύνουν να διεκδικήσουν τη ζωή που θέλουν να ζήσουν, μέσα από το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ, κάνω ανοιχτή έκκληση για βοήθεια. Μια φωνή εύκολα χάνεται μες στο πολύβουο σύστημα. Περισσότερες όμως, ακόμα και αδύναμες φωνές μαζί που διεκδικούν το ίδιο αίτημα είναι πιο πιθανό να κερδίσουν την προσοχή αυτών που πρέπει.

Σήμερα είμαι 30 ετών και έχω ζήσει ολόκληρη τη ζωή μου κάτω από συνθήκες σοβαρής αναπηρίας. Πολλές φορές τα πράγματα υπήρξαν πολύ δύσκολα και σκέφτηκα «να τα παρατήσω» γιατί «δεν πάει άλλο». Σύντομα όμως κατάλαβα ότι η ζωή εξακολουθεί να κυλά με ή χωρίς τον κάθε ένα από εμάς - ανεξαρτήτως αναπηρίας ή αρτιμέλειας - και γι αυτό κάθε φορά που γονατίζουμε πρέπει να βάζουμε τα χέρια μας μπροστά και να σηκωνόμαστε πάλι όρθιοι. Η αγάπη των οικογενειών μας και των φίλων μας έχει ανυπολόγιστη αξία. Όμως όταν δεν είμαι αυτόνομη αισθάνομαι να τους κρατάω πίσω και να τους πνίγω. Κατανοώ ότι με το δικό μου βαθμό αναπηρίας, ποτέ δεν θα είμαι απολύτως αυτόνομη. Αλλά ακόμα κι έτσι, ο βαθμός της δικής μου εξάρτησης μπορεί να έχει διαβαθμίσεις. Και ετούτη η προσπάθεια ακριβώς σε αυτό στοχεύει. Στην ελαχιστοποίηση της δικής μου εξάρτησης από τους άλλους και στη βελτίωση του τρόπου ζωής μου, της ζωής της οικογένειάς μου και άλλων ανθρώπων με παρόμοιες αναπηρίες στην Ελλάδα.

Επειδή πιστεύω ότι οι ανάγκες είναι αυτές που καθορίζουν και τα πράγματα, δημιούργησα αυτό το blog για να φιλοξενήσει τη φωνή όλων εκείνων των Ελλήνων με αναπηρία που έχουν παρόμοιες με εμένα ανάγκες και επιθυμούν να συν-διεκδικήσουν τις παραπάνω μεταρρυθμίσεις. Επίσης σε αυτό το blog μπορούν να εκφράσουν τη συμπαράστασή τους αρτιμελείς πολίτες, συγγενείς και φίλοι ατόμων με αναπηρία αλλά και επαγγελματίες υπηρεσιών υγείας και αποκατάστασης, όπως ιατροί, νοσηλευτές, φυσιοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, προσωπικοί βοηθοί κ.α.

Για απ’ ευθείας επικοινωνία μαζί μου, το e-mail που μπορείτε να χρησιμοποιείτε είναι: Maria.Sfakiotaki@gmail.com

Εύχομαι κάθε καλό σε όλους σας.

Με εκτίμηση

Μαρία Θ. Σφακιωτάκη